Ooit al eens gehoord van Theodoor Rombouts? ‘Theodoor wie?,’ vraagt u dan. Inderdaad: voor de meeste mensen is dat een nobele onbekende. Maar daar komt nu verandering in, want aan deze grotendeels vergeten 17e-eeuwse Vlaamse schilder wijdt het Museum voor Schone Kunsten Gent (MSK) nog tot eind april ’23 een fraaie overzichtstentoonstelling. De eerste ooit.
Theodoor Rombouts (1597-1637) geldt als een van de voornaamste vertegenwoordigers van het ‘Vlaamse caravaggisme’ – een kunststroming die de barok-theatrale stijl van Michelangelo Merisi da Caravaggio verderzette. “Die schilders die na Caravaggio kwamen en naar diens stijl werkten worden ‘caravaggisten’ genoemd,” verduidelijkt Frederica Van Dam, curator Oude Kunst van het Gentse museum en curator van de allereerste monografische tentoonstelling ooit over Rombouts. “Hij trok op jonge leeftijd vanuit zijn geboortestad Antwerpen naar Italië – in die tijd de plaats waar je moest zijn om te leren, te netwerken en jezelf als jonge kunstenaar te verkopen. Toen Rombouts zich op negentienjarige leeftijd in Rome vestigde was Caravaggio weliswaar al overleden. Maar zijn stijl – met onder meer het beroemde chiaroscuro, waarbij de contrasten tussen donker en licht sterk worden benadrukt, de dramatische taferelen en de figuren die vaak ‘ten halve lijve’ worden afgebeeld – had erg veel volgers en fans. Het was met name Bartolomeo Manfredi, ook een schilder, die een methode ontwikkelde om te schilderen als Caravaggio. Die methode sloeg aan in Rome en ver daarbuiten. Rombouts kwam er terecht tussen de Italiaanse, Franse en ook Nederlandse caravaggisten en leerde er het vak. Tegelijk zocht hij ook binnen het caravaggisme zijn eigen weg.”
Tussen de reuzen
Terug in Vlaanderen vond Rombouts werk gretig aftrek, onder meer dankzij het mecenaat van de Gentse bisschop Anton Triest die werken bij hem bestelde. Zijn atelier op de Meir in Antwerpen was een hotspot voor kunstliefhebbers en -kopers. “Maar Rombouts had in zekere zin pech, net zoals veel van zijn collega’s. Op dat moment waren twee reuzen van de schilderkunst hier actief: Rubens en Van Dyck. Die zogen heel wat aandacht naar zich toe. Ook van academici trouwens; het is pas relatief recent dat kunsthistorici oog hebben voor de Vlaamse caravaggisten. Het museum brengt deze tentoonstelling naar aanleiding van haar 225e verjaardag: in 1860 kwam een werk van Rombouts in de collectie terecht. Dat was toen een absolute primeur, want op dat moment verzamelde de instelling als Musée de l’Académie enkel werken van levende kunstenaars. En Rombouts gold toen als een ‘oude meester’. Ook het monumentale schilderij Allegorie van het Schepengerecht van Gedele is te bewonderen, een schilderij dat jarenlang in het Gentse stadhuis hing. Speciaal voor deze tentoonstelling brengt het museum kunstwerken naar Gent uit privécollecties, musea en kerken van heel Europa en Noord- en zelfs Zuid-Amerika.”
https://www.mskgent.be/tentoonstellingen/theodoor-rombouts
Vind jij net als Cultuursmakers dat cultuur beter smaakt in goed gezelschap? Ga dan op zaterdag 11 februari 2023 met ons mee naar deze expo. We garanderen een voordelig tarief én een extra dimensie in de vorm van een inleiding of een interessante gids om het bezoek te begeleiden.
Inschrijven doe je bij een van deze groepen:
Toch liever alleen naar deze expo? Neem dan zeker je lidkaart van Cultuursmakers mee. Hiermee krijg je individuele tickets aan groepstarief.
© Theodoor Rombouts, ‘Allegorie van de vijf zintuigen’, 1860, MSK Gent
